Glavobolja kod migrene je glavni i vodeći simptom opšteg oboljenja organizma, koje vrlo često pokazuje druge i kompleksne poremećaje na somatskom i psihičkom terenu.
Kao bolest opisuje se migrena već od najstarijih vremena. I kasnije u medicini, a naročito u modernoj klinici obraća se velika pažnja problemu migrene. Istraživanja, naročito američkih liječnika, u mnogome su objasnila patogenezu migrene pomogavši time boljem poznavanju problema patofiziologije glavobolje uopšte.
Migrena jedna od najčešćih bolesti. Pouzdane statistike na velikom bolesničkom materijalu opšte prakse pokazale su, da oko 8% ljudi, koji traže lekarsku pomoć, boluju od migrene. Broj obolelih od migrene još je i veći, ako se uzme u obzir činjenica, da bolesnici s lakim migrenskim glavoboljama uopšte ne traže pomoć lijekara. Za njihovu se migrenu doznaje tek prigodom uzimanja anamneze zbog neke druge bolesti.
Misli se da je migrena nasledna, a da se bolest nasleđuje na recesivan način. Nasleđivanje sa majčine strane je češće. Uopšte je bolest znatno češća kod žena. Sigurno je, da tipični migrenski napadi mogu altemirati sa epileptičkim napadajima bilo kog tipa. Nadalje je poznato, da je u porodicama epileptičara migrena češća nego u ostalih neepileptičarskih. Od migrene boluju ljudi raznih socijalnih i ekonomskih grupa. Ipak se čini, da je u intelektualaca nešto češća.
Bolest se javlja po prvi put obično u drugoj deceniji života. Nisu rijetki slučajevi ni kod dece, a zna se pojaviti po prvi put i kod starijih ljudi. U prvom, a naročito u drugom slučaju, pogotovo ako nije poznat pozitivni hereditet, postoje znatne diferencijalno dijagnostičke teškoće prema tzv. simptomatskoj migrenoidnoj glavobolji kod organskih oboljenja druge etiologije.
Migrena često nestaje ili se znatno ublažava za vreme involucije kod žena posle menopauze. To, kao i činjenica, da se migrenska glavobolja često za vrijeme graviditeta ne javlja ili da se u pojedinih žena javlja samo za vreme menstruacije, govorilo bi o određenoj endokrino-etiološkoj komponenti.
Napadi glavobolje migrene su češći ili se javljaju samo za vrijeme psihičkih ili fizičkih opterećenja, kod poremećenog varenja, prilikom naglog smanjenja ili promene vazdušnog pritiska, te nakon nekih jela (jaja, sir, čokolada). Na temelju ovog posljednjeg faktora došlo se do hipoteze, da se kod migrene radi o alergiji zbog preosetljivosti prema nekim bjelančevinama. Kod nekih bolesnika takve vrste mogu biti i kožni testovi pozitivni. Uopšteno je migrena češća kod alergičara.
Prodromalni prolazni simptomi glavobolje jesu obično: opšta klonulost, disforija i povećana psihička i somatska podražljivost. Nadalje oftalmički simptomi u obliku iskrenja, plamičaka ili svijetlih i obojenih crta obično cik-cak oblika (scotoma scintillans), hemianopsija, ambliopija. Ređe su smetnje osećaja u obliku hemiparestezije, neznatne ili latentne hemipareze, dizartrične ili disfatične smetnje govora, te senzomi poremećaji, olfaktorni, gustatorni i akustički.
Glavobolja migrene počinje obično subakutno i postepeno, ređe sasvim naglo. Češća je lokalizacija u jednoj frontotemporalnoj, ređe u okcipito-subokcipitalnoj regiji, a javlja se i u licu. Često bol ostaje lokalizovana na mestu nastajanja, no može se proširiti u čitavu polovinu glave, a i u čitavu glavu. Dosta često altemira lijevo i desno. Kod okdpitalne lokalizacije postoji tendencija širenja bola u vrat i rame.
Po karakteru pokazuje glavobolja migrene u početku napada obično dubok, pulsirajući bol s osećajem rezanja, bušenja i paljenja. Jakost bola varira od nesnosne jakosti do jedva zametljive boli. Takav je tip u pojedinih bolesnika stalan ili altemiraju jaki napadi sa slabim.
Glavobolja počinje obično ujutro, katkad pre buđenja, traje od nekoliko sati do nekoliko dana, prati je jaka fotofobija i preosetljivost na akustične podražaje, zatim omaglica, vrtoglavica, a vrlo često mučnina i povraćanje. Usta su suva, stomak je nadut, obično postoji opstipacija, a ređe su prolivi s kolikama. Noge i ruke su hladne, koža je bleda, postoji profuzno znojenje i osećaj zime. Pomenuti simptomi mogu i izostati ili su katkad predominantni, jer glavobolja može biti jedva naznačena ili sasvim odsutna. U toku napada bol gubi na oštrini i jakosti te dobja mukli karakter stalnog i jednoličnog pritiska. Nije retko, da se posle obilnog povraćanja opšte stanje bolesnika naglo popravi uz osećaj potpunog zdravlja. Glavobolja se kod migrene zbog pojačane odnosno smanjene cerebralne prokrvavljenosti pojačava kod ležanja i saginjanja tela prema napred. Ublažuje se u uspravnom stavu tela i kod savijanja glave prema natrag.
Učestalost napada veoma je različita, može i kod istog čovjeka bitno varirati. Od vrlo retkih napada do pravih serija (status migraenosus) takvih napada ima svih mogućih prelaza. Kod učestalih napada bolesnik se oseća hronično bolestan i iscrpljen, te je često nesposoban za bilo koji rad.
